Trump’tan kriz planı: Köprü ve otoyol inşası
ABD’de Donald Trump yönetimi, resesyona giren ekonomiyi canlandırmak için 1 trilyon dolarlık altyapı yatırımı harcaması yapmayı değerlendiriyor.
Bloomberg’ün konuya yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre, ABD Ulaştırma Bakanlığı tarafından hazırlanmakta olan planın temelini köprüler ve otoyollar gibi geleneksel altyapı projeleri oluşturacak. Parasal kaynağın büyük bölümü de bu projelerde kullanılacak.
Öte yandan, 5G kablosuz internet ve kırsal alanda geniş bant altyapısı için de kaynak ayrılacak. Başkan Donald Trump, Perşembe günü Beyaz Saray’da kırsal kesim geniş bant girişinin görüşüleceği bir etkinlik düzenleyecek.
San Fransisco’da inşa edilen Golden Gate Köprüsü de Büyük Buhran yıllarında ekonomiyi canlandırma planlarından biriydi. Fotoğraf: Shutterstock
DEMOKRATLARDAN DA TEKLİF
ABD’de mevcut altyapı fonlama kanunu 30 Eylül’e kadar yenilenecek ve kaynaklar, yönetimin bunu daha geniş bir paketi hazırlamak için olası bir araç olarak gördüğünü belirtiyor.
Temsilciler Meclisi’nde Demokratlar, önümüzdeki beş yılda altyapı yatırımları için 500 milyar dolarlık harcama yapılmasını öngören bir teklif sunmuşlardı. Trump yönetiminin hazırladığı planda, 1 trilyonluk harcamanın ne kadar sürede yapılmasının öngörüldüğü bilinmiyor.
İLGİLİ HABER
Trump işsizlik ödemelerini uzatmayacak
DEVLET KRİZE KARŞI DEVREYE GİRİYOR
ABD’de altyapının yenilenmesi ve yeni yatırımlar yapılması konusu uzun süredir gündemde ancak bu konuda henüz uzlaşma sağlanabilmiş değil. 4 ay öncesine kadar Kasım 2020’deki başkanlık seçimi için en büyük kozu ekonomi olan Trump, salgınla birlikte bu kozu kaybetti. Son 50 yılın en düşük seviyesine gerileyen işsizlik, birden 1930’lardaki Büyük Buhran dönemi seviyelerine geri döndü.
Büyük Buhran yıllarında Nevada’da inşa edilen Hoover Barajı. Fotoğraf: Shutterstock
Trump’ın altyapı yatırımlarını, seçimler öncesinde ekonomiyi canlandırmak için de değerlendirebileceği belirtiliyor.
Kriz dönemlerinde devletin büyük altyapı yatırımı harcamaları yapması, ABD’de daha önce de gündeme gelmişti. 1930’larda Büyük Buhran’dan çıkış için de devlet büyük altyapı projelerine girişmişti.
BÜYÜK BUHRAN NEDİR?
1929 Dünya Ekonomik Bunalımı veya Büyük Buhran, 1929’da başlayan (etkilerini ancak 1930 yılının sonlarında tam anlamıyla hissettiren) ve 1930’lu yıllar boyunca devam eden ekonomik buhrana verilen isim. Buhran, Kuzey Amerika ve Avrupa’yı merkez almasına rağmen, dünyanın geri kalanında da (özellikle de sanayileşmiş ülkelerde) yıkıcı etkiler yarattı.
Buhran yıllarında New Yorklu erkekler ekmek kuyruğunda/Fotoğraf: Shutterstock
Büyük Buhran en çok sanayileşmiş şehirleri vurdu, bu kentlerde bir işsizler ve evsizler ordusu yarattı. Bunalımdan etkilenen birçok ülkede inşaat faaliyetleri durdu; tarım ürünü fiyatlarındaki %40-60’lık düşüş, çiftçileri ve kırsal bölge nüfusunu kötü etkiledi. Talebin beklenmedik düzeyde düşmesi nedeniyle madencilik alanı buhranın en fazla etkilendiği sektörlerden biri oldu.
1929 bunalımının temelde ABD’de borsanın çöküşüne paralel başladığı kabul ediliyor. Bunalım dünyada 50 milyon insanın işsiz kalmasına, yeryüzündeki toplam üretimin yüzde 42 oranında ve dünya ticaretinin de yüzde 65 oranında azalmasına neden oldu.