Finans – Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede yeni önlemler devrede Hisse Net Grafik, Hisse Analiz

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kayıt dışı ekonomiyle mücadele amacıyla Resmi Gazete’de bugün yayımlanan tebliğlerle getirdikleri yeni düzenlemeleri ve akaryakıt alımlarında kullanılacak yeni sistemi değerlendirdi.

Yapılan düzenlemeler kapsamında, Gelir İdaresi Başkanlığının, elektronik uygulamalar kapsamında şimdi de Dijital Vergi Dairesi’ni devreye alacağını aktaran Şimşek, elektronik ortamda sunulan hizmetlerin tek çatı altında birleştirilerek mükelleflere elektronik uygulamalara kolay, hızlı ve güvenli şekilde erişme imkanı sağlanacağını söyledi.

Şimşek, bilişim teknolojilerinin getirdiği imkanlardan daha fazla yararlanılması amacıyla geliştirilen Dijital Vergi Dairesi’nin “dijital.gib.gov.tr” adresinden hizmet vereceğini belirtirken, “Dijital Vergi Dairesi, beyanname, bildirim, dilekçe gibi belgelerin elektronik ortamda verilebilmesi ve bu belgelere ilişkin işlemlerin sonuçlarının elektronik ortamda sunulması ile vergilendirmeye ilişkin ödevlerin yerine getirilmesinde kolaylıkla kullanılabilecek. Başkanlık tarafından geliştirilen ve halihazırda her birisine farklı internet adresinden giriş yapılabilen İnteraktif Vergi Dairesi, Elektronik Beyanname Sistemi, İnternet Vergi Dairesi ve Hazır Beyan Sistemi gibi uygulamalara artık Dijital Vergi Dairesi üzerinden erişilebilecek.” diye konuştu.

Şimşek, Dijital Vergi Dairesi’yle vergi dairesine gitmeden tüm işlemlerin yapılabileceğini, mükellefiyet ve “Borcu yoktur” yazısı gibi bazı işlemlerin tamamen elektronik ortamda gerçekleştirilebileceğini dile getirerek, şöyle devam etti:

“İnternet Vergi Dairesi ile İnteraktif Vergi Dairesi’ndeki tüm işlemler kademeli olarak Dijital Vergi Dairesi’ne alınacak ve mükelleflerin bir noktadan işlem yapabilmeleri temin edilecek. Vergilendirme hizmetlerinde yapay zeka uygulamalarını da geliştiren Başkanlık, ilerleyen süreçte, mükelleflerin yaptığı başvurular üzerine vergi dairesince yapılan işlemleri, robotik süreçler ve yapay zeka teknolojilerini kullanarak Dijital Vergi Dairesi üzerinden yapacak. Vergi dairesine gidilmeden mükelleflerin işlemleri anında çözülecek. Vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesi daha kolay ve hızlı olacak.”

AKARYAKIT SEKTÖRÜNDEN İSTENİLEN TEMİNATLARDA KOLAYLIK

Şimşek, bir diğer tebliğle dağıtıcılık, bayilik veya madeni yağ lisansına sahip firmalardan yeni işe başlayanlar ve faaliyetlerine devam edenler ile bandrollü ürün üretici ve ithalatçılarına, doğacak vergi borçlarına karşılık teminat verme zorunluluğu getirildiğini anımsatarak, “Bu kapsamda teminat olarak verilebilecek değerler arasına sigorta şirketlerince verilen kefalet senetleri de ekleniyor. Böylece mükelleflerin teminat olarak verebilecekleri kıymetler çeşitlendirilmiş ve finansmana erişim kolaylaştırılmış oldu.” diye konuştu.

Ayrıca e-Belge uygulamalarının kapsamının genişletilmesi çalışmaları kapsamında, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecilerine e-fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirildiğini vurgulayan Şimşek, şunları aktardı:

“Konu ile ilgili tebliğ de yayımlandı. Elektrikli araçlara hizmet sağlayan şarj ağı ve şarj istasyonu işletmecileri 2 Ocak 2024 tarihinden itibaren e-faturaya geçecek. Söz konusu mükellefler, şarj hizmetine ilişkin tutar ne olursa olsun verilen hizmet karşılığında mutlaka e-fatura ya da e-arşiv fatura düzenleyecek. Yine bu mükellefler faturaları teslim anında düzenlemek zorunda olacak. Bazı istisnai hallerde faturalar 7 gün içinde düzenlenebilecek.”

E-ARŞİV FATURA TUTARI 4 BİN 400 LİRAYA ÇIKARILDI

Şimşek, faturada malı veya hizmeti satın alan kişilere ait bilgilerin yer almasının zorunlu olduğunun altını çizerek, şu değerlendirmede bulundu:

“Aktif büyüklük veya öz sermaye gibi bazı koşulları sağlamaları nedeniyle ödeme kaydedici cihaz kullanımından muaf olanlar ile Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi’nden yararlanan bu mükellefler, artık 4 bin 400 liraya kadar olan mal ve hizmet satışlarında alıcı bilgilerine yer vermeden ‘nihai tüketici’ adı ile e-arşiv fatura düzenleyebilecek. Böylece, nihai tüketici adıyla düzenlenebilecek e-arşiv fatura tutarı 500 liradan 4 bin 400 liraya çıkarıldı. Getirilen bu yenilikler bir yandan mükelleflerin uyum maliyetlerini azaltırken, bir yandan da idarenin analiz ve denetim kapasitesini artıracak. Elektronik belge kapsamının genişletilmesi ve bu belgelerde yer alan bilgilerin anlık olarak Başkanlık sistemlerine ulaşmasıyla birlikte mükellef bazlı ya da sektör bazlı analizler süratle yapılabilecek. Hasılat ve harcamaları elektronik ortamda izlenen mükelleflerin olası kayıt dışı faaliyetleri kolaylıkla tespit edilebilecek ve denetim faaliyetlerinde etkinlik artırılacak.”

“YENİ BİR SAYFA AÇTIK”

Resmi Gazete’de kısa süre önce yayımlanan tebliğle akaryakıt alımlarında taşıt plakalarının yeni nesil yazar kasalara elle yazılmadan otomatik olarak iletilmesini sağlayacak Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin hayata geçirileceğini de anımsatan Şimşek, böylece hatalı ve usulsüz işlemlerin önüne geçilmesi amacıyla akaryakıt alımlarında taşıt tanıma sistemi kullanma zorunluluğunun getirildiğine işaret etti.

Şimşek, “Kayıt dışılığın yoğun olduğu sektörlerden biri olan akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla bir seri tedbir alan hükümetimiz, bu defa da akaryakıt alımlarında taşıt tanıma sistemi kullanma zorunluluğu getirerek kayıt dışılık ile mücadelede yeni bir sayfa açtı.” ifadelerini kullandı.

Bakan Şimşek, sistemle yakıt alan araçtan başka bir aracın plakasına fiş düzenlenmesinin önleneceğini aktarırken, “Sistem, vergi mükelleflerinin işte kullandıkları taşıtlar için yapılacak akaryakıt ve LPG alımlarında 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren zorunlu olarak kullanılacak.” bilgisini verdi.

Mükelleflerin, sahip oldukları, kiraladıkları ve işlerinde kullandıkları taşıtların depo girişlerine, halka ve etiket gibi araca ilişkin bilgileri içeren bir taşıt tanıma birimi takılacağı bilgisini paylaşan Şimşek, sistemin işleyişini şöyle özetledi:

“Akaryakıt pompalarının tabancılarına bir taşıt tanıma okuyucu cihazı takılacak. Taşıt tanıma okuyucu cihazının taşıt tanıma birimini okuması sonucunda taşıt plakasının otomatik olarak yeni nesil pompa ödeme kaydedici cihazlara güvenli olarak iletilmesi sağlanacak. Yakıtın verilmesinin ardından da fiş, sistem kapsamında düzenlendiğini gösteren bilgiyi içerecek şekilde otomatik olarak düzenlenecek. Akaryakıt alımı sırasında, akaryakıt pompalarına takılan taşıt tanıma okuyucu cihazı ile taşıtların depolarına takılan taşıt tanıma birimlerinin elektronik olarak haberleşmesi sektörde yaşanan usulsüzlüklerin önüne geçilmesine hizmet edecek. Sistem kapsamında anlık olarak Gelir İdaresi Başkanlığına iletilen bilgiler kullanılarak mükelleflerin gider kayıtları kontrol edilebilecek, sektörel analizler yapılabilecek ve en önemlisi de usulsüz işlemlere tevessül edenler tespit edilerek haklarında yasal işlemler yapılacak.”

Şimşek, vergi mükelleflerinin, sistem üzerinden düzenlenmeyen fişleri giderlerinin belgelendirilmesinde kullanamayacağına dikkati çekerek, bu sayede sektörde sahte belge düzenlenmesi ve kullanılmasının önlenmiş olacağını, sistemin Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından kurulup işletileceğini kaydetti.